Mijn eenwieler-geschiedenis en -vorderingen

This page in English

 

Deze pagina beschrijft hoe ik erbij kwam om te gaan eenwieleren - en wat ik ervan kan. Regelmatig probeerde ik me te herinneren wat ik op een bepaald moment kon, en moest dan oude notities, e-mails en Usenet posts nalezen. Dus deze webpagina is vooral bedoeld als een handig 'naslagwerk' voor mezelf. Als het jou inspireert, des te beter. Ik ben begonnen te rijden in 2000, maar ik ben nog steeds hooguit een middelmatig rijder - dat is ruim genoeg om leuk te zijn trouwens. Ik beschouw mezelf als een tamelijk langzame eenwieler"leerling", dus wees niet ontmoedigd: jij leert waarschijnlijk sneller!

In het midden van de 80'er jaren heb ik een jaar een cursus acrobatiek gedaan (één avond per week). Een keer had de cursusleider voor de verandering een paar eenwielers meegenomen. De meeste van mijn mede-cursisten vonden dat leuk, en heel wat konden een paar meter los rijden (al was het wiebelig) na slechts een uurtje oefenen. Ik bracht er niets van terecht en besloot dat dit beslist niks voor mij was. Daarna dacht ik nooit meer aan eenwielers totdat...

Mijn dochter Jorga die gek op circus is wilde heel graag een eenwieler (hoe ze op dat onwereldse idee kwam mag Joost weten), en we kochten een 20" Showtime voor haar 11e verjaardag in januari 2000. Ik vond het leuk om haar te leren rijden en los opstappen. Zelf kon ik niet rijden maar ik vond al gauw de nieuwsgroep rec.sport.unicycling en andere internet bronnen. Toen ik zag dat zij het onder de knie kreeg, begon het bij mij ook te jeuken: waarom zou ik niet (opnieuw) proberen het te leren? Veel deelnemers in rec.sport.unicycling die me nooit hadden ontmoet waren heel behulpzaam en meerderen zeiden: krabbel aan die jeuk - leer ook te rijden - waarom zou zij alle lol moeten hebben?

In Juni 2000 ontdekten we een eenwieler-club niet zo ver bij ons vandaan (trouwens ook via rec.sport.unicycling - bedankt Stef Huizer). Ze stonden heel erg open voor beginners en ik nam mijn eerste les in juni maar de tweede pas in september 2000 (na de vakantie). Dus ik beschouw 10 september 2000 als dag 1 van de moderne geschiedenis.

Na twee lessen (vier uur oefenen) op een 24" wiel kon ik af en toe 1 meter los rijden. Na 3 lessen haalde ik maximaal 5 meter, los maar wel langs een wandrek wat me een veilig gevoel gaf. Na 4 lessen reed ik een paar keer 10 m los door de gymzaal, wat een geweldig gevoel om te ontdekken dat ik het kon! Ik had er inmiddels wel wat meer dan 8 uren oefenen opzitten omdat ik Jorga's 20" eenwieler een paar keer geleend had.

Tegen half oktober 2000 kon ik gemakkelijk een paar honderd meter rijden op een vlakke weg, en een cirkel van 6 m diameter maken. Ik oefende 30 - 60 minuten per dag (als het weer het toeliet) op een geleende 24" Semcycle , en hoewel ik mezelf als een langzame leerling op de eenwieler beschouw was ik heel tevreden met mijn vorderingen.

Eind oktober 2000 wist ik dat het eenwieler-virus niet meer te genezen was, en kocht ik een 24" Semcycle (een "manusje van alles" keuze). Minke, mijn andere (jongere) dochter was inmiddels ook geinfecteerd en we kochten voor haar een Semcycle 20" zodat we nu drie eenwielers in huis hadden. (Mijn vrouw probeerde het ook even maar gaf het al gauw op. Misschien heeft ze net als ik 15 jaar nodig om aan het idee te wennen. Maar waarschijnlijker is het dat vooral haar gevoelige rug haar tegenhield.) Ik kon nu cirkels van 3 m diameter rijden, en ik oefende ook in het langzaam rijden. Ik begon te werken aan het los opstappen maar vond dat ongelooflijk moeilijk.

Eind november 2000 lukte het af en toe om los op te stappen, al was het nog lang niet betrouwbaar. Vanwege de winter (donker, koud, nat) was buiten rijden beperkt tot de weekends, vaak met een of beide dochters. Minder oefenen betekent minder vooruitgang: geen mijlpalen voor een paar maanden. Ik streefde ernaar om "niveau 1" te bereiken (los opstappen, rijden, afstappen) maar verder niet, aangezien dat voldoende zou zijn om in de buurt te kunnen rijden (stad, park, polders). Tsjonge wat was dat kortzichtig!

In maart 2001 haalde ik mijn Niveau 1 diploma! Na een half jaar oefenen mocht ik zeggen "ik kan eenwieleren". Jorga haalde haar niveau 2 bij dezelfde gelegenheid; Minke had 1 al eerder gehaald maar was nog niet klaar voor 2. Ik besefte inmiddels dat niveau 1 niet het einde is maar veeleer het begin. Dus ik veranderde mijn motto van "niveau 1 en verder niet" in "gestadige vooruitgang zonder einde". Zoals de meeste eenwieleraars, eigenlijk.

In april 2001 bouwde ik een zogenaamd 10 x 10 object dat ook lager kon worden ingesteld (en een beetje hoger voor de zekerheid). Het was leuk om er op verschillende hoogtes overheen proberen te rijden, en we vonden dat het idee om de hoogte langzaam op te voeren heel goed werkte.

In mei 2001 begon ik wat langere afstanden te rijden op mijn 24", ik bedoel van zo'n 5 à 10 km, in de polders of door de duinen. Het meeste op verharde wegen maar soms ook op onverharde paden. Ik had weinig of geen lichamelijke problemen zoals zadelpijn of spierpijn.

In de zomer van 2003 ontdekte ik de lol van het hellingen op en af rijden; we hebben een ruime keuze aan hellende paden in een park vlakbij. Ik merkte dat voor mij omlaag rijden veel gemakkelijker was dan omhoog, maar in beide gevallen kon ik lang niet zoveel kracht op de pedalen uitoefenen als op een fiets. Als ik toch meer kracht uitoefende verloor ik de fijne controle van het evenwicht met een val als gevolg.

In juli 2001 was ik deelnemer ik in een Folk Camp op Eerde (volksmuziek en volkdans) met als secondair thema circus. Samen met Jorga en Minke gaf ik daar een workshop eenwieleren. We konden maar zes deelnemers hebben omdat we drie eenwielers bij ons hadden. Na twee uur konden er een paar enige meters los rijden! Dat was voor ons een andere (meer indirecte) prestatie maar net zo de moeite waard.

In de herst van 2001 maakte ik langzaam maar zeker vorderingen met licht 'off-road' rijden. Ik zette ook mijn eenwieler-website online (maar nog niet deze 'vorderingen' pagina).

In oktober 2001, op de eenwieler-club, probeerde ik een 24" eenwieler waarvan de as ongeveer 5 à 7 cm uit het midden van het wiel was geplaatst. Dat was eigenlijk verbazend gemakkelijk te berijden. Niet goed voor snelheid echter vanwege het spontane springen. Gek om meteen daarna een gewone eenwieler te rijden: het lukte van geen kant omdat mijn reflexen 'scheefgezet' waren.

In december 2001 begon ik te werken aan idling, ook wel genoemd sur-place'en.  Voor mij was dat gemakkelijker te leren op een 20" wiel dan op een 24" wiel. Vaak haalde ik ongeveer 3 idles achter elkaar. Volgens mij had ik mijn voor/achter balans wel onder controle maar ging het fout bij de zijwaartse balans.

In januari 2002 voegde ik idling-met-mijn-zwakke-voet-onder toe aan mijn lijst met "dingen om aan te werken". (Voor eenwieleren is mijn rechtervoet mijn zwakke voet; dat is gek omdat ik verder zo rechtshandig ben als wat.) Ik merkte dat het kunnen idlen veel hielp met de terugrol-opstap, die zelfs tijdelijk de gewone statische opstap verving als mijn favoriete opstap.

In februari 2002 begon ik serieus te werken aan opstappen met mijn zwakke voet. Ik had enig succes op een 20" wiel door gewoon het pedaal stevig naar beneden te trappen voor de eigenlijke opstap (de zogenaamde beginners-opstap). Maar hé, het werkte... nou ja, ummm, een beetje.

In maart 2002 voegde ik ook achteruit rijden toe aan de oefenlijst. Een tijdje kwam ik niet verder dan één wiel-omwenteling omdat ik de reflex om simpelweg van de eenwieler af te stappen niet kon onderdrukken.

In april 2002 kwam ook hoppen op de plek (ook wel pogo-sticken genoemd) op de lijst met trucs om elke keer te oefenen. Dus daar stond nu op: idlen met elke voet onder (25 keer resp. 4 keer), achteruit rijden (10 m), en hoppen (15 keer). Tussen haakjes de maxima die ik een paar keer haalde. Ook haalde ik in deze maand mijn niveau 2 examen op een geleende 20" eenwieler. De opstap met de 'zwakke' voet, die vereist is voor niveau 2, moet ik op mijn 24" nog steeds oefenen maar op de 20" lukte het dus al. Ik besloot dat mijn volgende (tweede dus) eenwieler vooral geschikt moest zijn voor off-road rijden. 

In mei en juni 2002 concentreerde ik me op off-road rijden, ook wel bekend als MUni (Mountain Unicycling ofwel letterlijk berg-eenwieleren). Ik besloot voor mezelf dat MUni mijn favoriete discipline is binnen het eenwieleren. Daardoor liet ik de rest van het vaardigheden oefenen (achteruit rijden enz) een beetje schieten. Ik ging er 2 à 3 keer per week op uit (mits het weer het toeliet) om over de paden in ons park te rijden. Kreeg een boel bemoedigende kommentaren van mountain bikers. Ik werd veel beter in het op- en afrijden van steile hellingen. Naar beneden kon ik nu zo'n beetje alles in het park rijden. In juni deed ik ook mee aan een geweldig kampeerweekend met MUni in Zuid-Limburg, zie aparte pagina.
Ondanks alle MUni, besteedde ik twee uren (1 les) op de eenwielerclub aan het rijden met maag-op-zadel en zadel-voor-je-houden. Ook reed ik twee verschillende zogenaamde giraffes (hoge eenwielers) waarvan eentje met een heel klein wiel (4" diameter, dat is 10 cm) die via de kettingaandrijving een versnelling van 1 op 2,5 had. Ook lukte het om op een 28" eenwieler los op te stappen en te rijden. Al deze dingen had ik nooit eerder gedaan.

Begin juli 2001 bestelde ik mijn MUni, de UDC Max Traction 24 x 3 van www.unicycle.uk.com. Omdat ik wat speciale wensen had (frame, cranks, zadel) duurde het afmonteren wat langer dan gebruikelijk, en sprak ik met Roger Davies af dat de MUni na mijn vakantie zou worden afgeleverd (eind augustus). Verder reed ik in juli en augustus niet zoveel, vooral door twee vakanties en rugpijn. Wat ik nog aan MUni deed was nog op mijn vertrouwde Semcycle 24 x 1.75. Ik boekte lichte vooruitgang in het beklimmen van hellingen. 

September en oktober waren uiteraard gewijd aan MUni op de UDC Max Traction 24 x 3 (die ik Het Beest noemde vanwege zijn beestachtige uiterlijk). Omdat het als ideaal afgeschilderde Velo KH zadel nog niet verkrijgbaar was, gebruikte ik mijn Semcycle zadel. Vanaf de eerste dag hielp de dikke band mij bij het naar beneden rijden, maar werkte hij tegen bij het naar boven rijden, waarschijnlijk vooral door het hogere gewicht en de hogere rolweerstand. Het duurde wel een maand voor ik weer net zulke steile hellingen op kon rijden als eerder op de Sem. Ondertussen had ik een hellingmeter gemaakt, waardoor ik erachter kwam dat hellingen van 15% gemakkelijk voor me waren, en dat bij 25% ongeveer mijn maximum lang. Natuurlijk zijn al mijn hellingen kort dus er is niet veel uithoudingsvermogen voor nodig. 

Met alle MUni ging het oefenen voor de "niveau-vaardigheden" terug naar praktisch nul. Ik kon zelfs niet meer met mijn zwakke voet opstappen. Misschien moest ik voor de wintermaanden maar weer eens naar de club gaan voor deze dingen... 

(Bijgehouden tot oktober 2002, wordt vervolgd.)

Terug naar Ikzelf, mijn spullen en mijn rijden.